Het provinciaal plan
Waarom wist ik hier niets van?
De stad Tienen en de Provincie Vlaams-Brabant hebben ervoor gekozen om de burgers zoveel mogelijk in het ongewisse te laten over deze plannen. Ze hebben de strikt wettelijke procedures gevolgd, maar deden geen moeite om de buurt te informeren. Daarom weten veel mensen van niets, maar is er ook veel verwarring over wat deze plannen precies betekenen voor buurtbewoners. Daarom deden wij een informatieavond waar veel mensen langs zijn gekomen. Ook op deze website vindt u heel wat informatie.
Welke bedrijven mogen er komen op het soldatenveld?
Het Soldatenveld zal een ‘gemengd regionaal bedrijventerrein’ worden. Het gaat hier dus niet over kantoorgebouwen, maar over grootschalige bedrijven die voor veel hinder kunnen zorgen:
- productie, opslag, verwerking en bewerking van goederen
- op- en overslag, voorraadbeheer, groepage, fysieke distributie en logistiek, groothandel
- onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten
- installaties voor het opwekken van energie of energierecuperatie
- afvalverwerking met inbegrip van recyclage
- verwerking en bewerking van grondstoffen met inbegrip van delfstoffen
- agro-industriële of para-agrarische activiteiten
Voorbeelden van deze bedrijven zijn:
- gascentrale
- biomassacentrale
- mestverwerkende bedrijven
- vetsmelterij, veevoederfabrieken
- breekwerf
- autokerkhof
- maalderij
- vilbeluik, verwerking van dode dieren
- logistieke bedrijven
- voedingsfabriek
- chemische fabriek
Bij de bouwvoorschriften in het PRUP staat expliciet dat het gaat om bedrijven ‘die om ruimtelijke of milieuredenen niet (meer) verweefbaar zijn met een multifunctionele stedelijke of residentiële omgeving.’ Dit is erg moeilijk te begrijpen, want het nieuwe industrieterrein komt op minder dan 200 meter van woonwijken.
Hoeveel geuroverlast is er te verwachten?
Het is momenteel nog niet duidelijk welke bedrijven er precies op het Soldatenveld komen, maar het is goed mogelijk dat hier bedrijven bij zijn die (ernstige) geuroverlast veroorzaken, zoals een vetsmelterij, een vilbeluik of een mestverwerkend bedrijf.
Omdat de wind overheersend uit het westen komt, is de meeste geurhinder te verwachten in de woongebieden die ten oosten van Soldatenveld liggen, met name Oplinter, Utsenaken en Wommersom. Bij andere windrichtingen drijft de stank richting Houtem, Vianderwijk, Grimde en het centrum van Tienen.
Hoeveel geluidsoverlast is er te verwachten?
De meeste geluidsoverlast zal komen door extra auto’s en zwaar verkeer. Omdat nog niet bekend is welke bedrijven er precies op het Soldatenveld komen, kon de geluidsoverlast nog niet berekend worden. Voor wie op minder dan 500 meter van het nieuwe industrieterrein woont, geldt een maximale geluidsnorm van 50 decibel overdag en 45 decibel s’ nachts.
De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt echter aan om nachtlawaai te beperken tot 40 decibel omdat er anders een verhoogde kans is op slapeloosheid, stress, concentratie-stoornissen, leerachterstand, depressie en hartproblemen.
Ik ben voor deze plannen, want dan wordt de ring rond Tienen doorgetrokken.
Dit PRUP zal er niet voor zorgen dat de ring rond Tienen volledig wordt aangelegd en zal dus niets veranderen aan de verkeershinder in Tienen. Integendeel: het industrieterrein aan het Soldatenveld en de handelszone aan de Leuvenselaan zullen net veel meer verkeer genereren. De verkeersmodellen* tonen aan dat de verkeersdruk verder zal toenemen, ook op vele lokale wegen.
Uit de officiële adviezen die werden ingewonnen voor het PRUP Tienen, wordt ook duidelijk dat er geen financiële middelen zijn om de ring rond Tienen door te trekken. Men zal zich beperken tot een klein stukje ring dwars over het Soldatenveld, tussen de Utsenakenweg en de Oplintersesteenweg (zie plannetje hieronder). Dit kleine stukje ring sluit enkel aan op lokale wegen, die niet geschikt zijn om grote hoeveelheden (zwaar) verkeer te slikken.
* zie plan MER vanaf p.73 en bijlage 2 verkeersmodellen
Welke verkeersoverlast is er te verwachten?
In de ochtendspits zal het Soldatenveld per uur 1189 extra voertuigen aan verkeer genereren*, waaronder 86 zware vrachtwagens. Auto’s en vrachtwagens die in de richting van de E314 willen rijden, zullen zich een weg zoeken door Oplinter en Sint-Margriete-Houtem. Door de slechte ontsluiting van het Soldatenveld zal er heel wat extra verkeer door woongebied komen (zie plannetje hieronder). Op de Leuvenselaan wordt het verkeersinfarct compleet, met in de avondspits 510 extra voertuigen per uur.*
Uit plan MER blijkt dat er heel wat wegen (sluip)verkeer bijkomt. In deze cijfers zijn de verkeerseffecten van het nieuwe ziekenhuis Sint-Jan in de Houtemstraat met parkeerplaats voor 700 auto’s nog niet meegerekend. **
Huiskensstraat: +340
Oplintersesteenweg: +100
Wijngaardestraat: +100
Houtemstraat, Bunsbeekstraat (Sint-Margriete-Houtem): +70
Herestraat (Oplinter): +60
Utsenakenweg: + 480 tot 670
Ganzendries (Wommersom): +160
Vesten (Sliksteenvest): +80
Slachthuisstraat: +90
Pastorijstraat, Verbindingsstraat: + 200
Sint-Truidensesteenweg: + 300 tot 560
Hamelendreef: positief effect tijdens de ochtendspits ( – 90 voertuigen per uur), maar een negatief effect tijdens de avondspits: +90 voertuigen per uur)
* Zie plan MER P.115.
** Cijfers voor de ochtendspits, zie plan MER p.74, verkeersmodel 1.
Moet ik vrezen voor mijn gezondheid als deze plannen doorgaan?
Het is momenteel nog niet duidelijk welke bedrijven precies op het Soldatenveld komen, maar het kan gaan om bedrijven die effecten hebben op uw gezondheid, zoals bijvoorbeeld een breekwerf (fijn stof), loodsen en logistieke bedrijven (verkeerseffecten), destructiebedrijven (enorme geurhinder), chemische fabrieken (PFOS). Overheden slagen er lang niet altijd in om de gezondheid te beschermen van burgers die vlak bij een industrieterrein wonen, zo bewijst het PFOS-schandaal in Zwijndrecht.
Ook de gezondheidseffecten van bijkomende verkeersstromen zijn niet te onderschatten. Dieselroet veroorzaakt kanker en is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie vergelijkbaar met passief roken. Vooral kinderen en ouderen zijn kwetsbaar.
Konden ze geen andere locatie kiezen dan het Soldatenveld?
Oorspronkelijk waren er 4 potentiële locaties voor dit nieuwe industrieterrein:
- Locatie E40 (Tussen woonkern Bost en afrittencomplex): dit viel af omdat het in grondwaterwinningsgebied ligt.
- Locatie Hakendover: dit viel af omdat de paardenprocessie doorgaat op deze terreinen.
- Locatie Bost: dit werd in het milieueffectenrapport afgewogen ten opzichte van Soldatenveld, maar Soldatenveld kreeg de voorkeur
- Locatie Soldatenveld: waarvoor gekozen werd.
Daarnaast werden er tijdens het openbaar onderzoek in 2015 (vanzelfsprekend was ook toen niemand op de hoogte) meerdere alternatieven aangereikt door 5 mensen die een inspraakreactie indienden. Deze werden echter allemaal afgewezen*:
- Alternatief E40 buiten grondwaterwinningsgebied: te ver van stedelijk gebied.
- Variant Bost: komt te veel overeen met origineel Bost.
- Beperkte taakstelling Hakendover: wijziging landschap wordt niet aanvaard in deze omgeving.
- Zone Ambachtenlaan Oost: aantasting van cultuurhistorisch landschappelijk waardevol gebied.
- Luchtbasis Goetsenhoven: ligt niet aangesloten tegen het stedelijk gebied.
- E40 aansluitend tegen bedrijventerrein Hélécine: te ver van stedelijk gebied.
- Breisemveld: aantasting van cultuurhistorisch landschappelijk waardevol gebied.
- Boomgaard Hamelendreef: te klein, groengebied.
- Grijpenveld aan buitenzijde Zuidelijke ring: te grote aantasting open ruimte.
* Zie plan-MER bijlage 1: evaluatiedocument.
Maar dit industrieterrein zal toch ook jobs opleveren?
Onderzoek toont aan dat nieuwe bedrijven steeds minder jobs opleveren*. De loonkosten zijn te hoog, waardoor steeds meer productieprocessen volledig geautomatiseerd worden. Ook in Tienen is het niet lang zoeken naar bedrijven die zeer veel ruimte innemen en veel verkeer en overlast genereren, terwijl er slechts een handvol mensen aan het werk zijn.
Daarbij komt dat er – ondanks een expliciete vraag in de bezwaren – geen tewerkstellingscriteria zijn opgelegd. Dat betekent dat de bedrijven dit zich op het industrieterrein vestigen, niet verplicht zijn om een bepaald aantal werknemers in dienst te nemen.
Momenteel staat 25% van de huidige bedrijventerreinen in Tienen leeg**. Het bedrijventerrein in Hélécine – langsheen de E40 en grenzend aan het grondgebied Tienen – raakt helemaal niet ingevuld. Het is onze mening dat deze ruimte eerst moet ingenomen worden voor er open ruimte wordt aangesneden.
Door de slechte bereikbaarheid van het Soldatenveld vreest AdemNood Tienen dat dit industrieterrein geen bedrijven zal aantrekken die voor kwalitatieve jobs zullen zorgen, maar enkel bedrijven die nergens anders terecht kunnen omwille van de overlast die ze genereren.
Tenslotte willen we ook aanstippen dat (lokale) bedrijven nu al moeilijk geschikte arbeiders vinden in Tienen. Vraag en aanbod zijn niet op elkaar afgestemd. Er is in Tienen vooral nood aan opleiding van werknemers.
* Zie ‘EY Attractiveness Survey Belgium’, juni 2021.
** Zie Gemeentemonitor 2021.
Dit dossier sleept al zo lang aan, dat industrieterrein komt er toch niet
De eerste plannen dateren inderdaad al van 2012. Dat PRUP werd in 2014 aangevochten bij de Raad van State, en in 2015 konden enkele buurtbewoners de Vlaamse overheidsdienst bevoegd voor milieueffectenrapporten overtuigen dat het alternatievenonderzoek in het plan-MER niet volledig was. In 2019 werd een nieuw plan-MER goedgekeurd en werd er een nieuw PRUP gemaakt.
In dit nieuwe PRUP werden de voorwaarden om Soldatenveld te kunnen exploiteren sterk versoepeld, zodat de aanleg nu sneller zou kunnen gaan:
- geen ringweg meer nodig van de Sint-Truidensesteenweg tot aan de Diestsesteenweg
- kruising van stukje Oostelijke ring met fietsroute Kopstraat niet meer met brug/tunnel
- voorwaarden bedrijven en toegelaten activiteiten werden versoepeld
Waar vind ik meer informatie?
We hebben een aparte pagina met daarin een samenvatting van het PRUP
Op de website van de provincie Vlaams-Brabant kan je een aantal officiële documenten terugvinden, maar deze zijn niet up to date. De laatste wijzigingen zijn hierin niet verwerkt. Daarom zetten we hieronder de meest recente versies.
- Het plan MER (milieu effecten rapport)
- Toelichtingsnota PRUP
- De stedenbouwkundige voorschriften PRUP
- deelplan afbakeningslijn kleinstedelijk gebied
- deelplan Soldatenveld
- deelplan Leuvenselaan
- deelplan Oostelijke ring
- PROCORO rapport, hierin werden alle bezwaarschriften en officiële adviezen behandeld
De rechtszaak
Ik wil meer uitleg over het verloop van de procedure bij Raad van State
Meer uitleg en een chronologisch overzicht vindt u op onze homepagina.
Wie zijn jullie eigenlijk?
Wij zijn een groep bezorgde burgers die niet aan de zijlijn willen toekijken hoe het weinige groen in en rond Tienen verdwijnt onder een laag beton. AdemNood Tienen is ontstaan uit het vroegere actiecomité Noordoosttienen en de burgerbeweging Ademruimte Tienen. Wij willen buurtbewoners informeren en de absurde plannen van stad en provincie aanvechten. Daarom stapten enkelen onder ons naar Raad van State. Op onze vraag en om ons dossier sterker te maken, heeft ook Natuurpunt vzw zich partij gesteld in de rechtszaak.
Hoe zeker zijn jullie dat jullie de rechtszaak zullen winnen?
Enkele leden van AdemNood Tienen hebben zich vastgebeten in dit dossier en zijn intussen bijzonder goed op de hoogte. We hebben ons juridisch en inhoudelijk laten adviseren en we namen een advocaat onder de arm die eerder al gelijkaardige plannen liet vernietigen. We weten dat we erg sterke argumenten in handen hebben om de rechter te overtuigen, maar over de inhoud daarvan kunnen we hier niet veel kwijt. De tegenpartij leest misschien mee…
Kan ik nog geld doneren?
Op dit ogenblik hebben wij genoeg geld opgehaald om onze rechtszaak te voeren.
Hoe weet ik of mijn geld goed terechtkomt?
AdemNood Tienen bestaat uit een groep burgers die allemaal in de buurt wonen. We hebben er zelf dus alle belang bij om deze rechtszaak te winnen. Op deze website en op onze facebookpagina kan u de rechtszaak verder volgen. Indien u graag op de hoogte wil blijven, kan u dat laten weten via ons contactformulier.